De kracht van woorden bij PTSV als gevolg van PTSS en trauma

Woorden hebben een enorme kracht, vooral wanneer het

gaat om Posttraumatische stressverschijnselen (PTSV)

als gevolg van PTSS en trauma.

Negatieve zelfpraat, negatieve gedachten en constant praten

over onze eigen problemen hebben een grote negatieve

invloed op iemand die wil herstellen van PTSV.

INTRODUCTIE

Woorden kunnen ons motiveren, inspireren en zelfs helen. Helaas zie ik vaak dat mensen zich niet bewust zijn van de kracht van woorden. Ze spenderen uren aan intakegesprekken en therapie, waarin ze steeds weer praten over hun problemen. Maar waar praten ze eigenlijk over? 

Kan het zo zijn dat iemand niet bewust kan weten wat de onderliggende aanleidingen/triggers van PTSV door PTSS en trauma zijn? 

Gelukkig maar zeg ik altijd. De psychofysiologie die ons beschermd bij PTSV. Zodat we in ons eentje, onze diepste, naarste en vreselijkste traumatische herinneringen die we hebben, niet bewust worden. 

ONBEWUST MAAR NIET ZONDER INVLOED

Die vreselijkheden zijn (gelukkig) diep weggestopt om ons vandaag zo goed als mogelijk te laten functioneren – te helpen bij het overleven bij PTSV. We worden hierdoor wel beschermd tegen de bewuste herinnering van die traumatische gebeurtenissen, maar helaas niet tegen de zeer belemmerende stressreacties die het gevolg zijn van de negatieve belasting die vastzit aan deze trauma’s.

Helaas wordt de invloed van woorden te vaak onderschat, zelfs door hulpverleners. Mensen met PTSV als gevolg van PTSS en trauma worden jarenlang gevraagd om te blijven praten over hun problemen in de hoop dat dit helend zal zijn. Helaas is het tegenovergestelde het gevolg – dit en tijd verergert de PTSV.

Het is dan ook erg belangrijk om ons bewust te worden van de kracht van woorden bij het herstellen van PTSV. We moeten ons bijvoorbeeld allereerst bewust worden van de zelfpraat die we dagelijks hebben. Is onze zelfpraat niet positief, bijvoorbeeld als gevolg van alles wat er ontstaan is door PTSV? 

Elke dag ontstaan er 500 miljoen nieuwe cellen in ons lichaam, maar welk ‘verhaaltje’ lezen we deze cellen eigenlijk voor? Waar willen we dat deze cellen ons bij helpen? Want, wanneer we hier niet iets bewust mee doen, dan doen deze 500 miljoen cellen voor we het weten mee met alle andere – en krijgen we meer van hetzelfde. Juist daarom zijn woorden een belangrijk aspect waar we ons bewust van moeten zijn.

DE INVLOED VAN ZELFPRAAT

Zelfpraat is de innerlijke monoloog die we voortdurend met onszelf voeren. Het zijn de woorden en zinnen die we in ons hoofd herhalen, bewust of onbewust. Zelfpraat kan zowel positief als negatief zijn. Helaas realiseren veel mensen zich niet hoe negatieve zelfpraat hun leven beïnvloedt. Negatieve zelfpraat kan leiden tot meer zelftwijfel, een lager zelfbeeld en zelfs tot neerslachtigheid en ernstige vermoeidheid door een verstoorde energiebalans.

Daarentegen kan positieve zelfpraat ons zelfvertrouwen vergroten en ons helpen om te gaan met de uitdagingen en tegenslagen die gepaard gaan met het herstellen van PTSV en trauma. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat ik hier niet suggereer dat mensen met PTSV overdreven positief moeten worden. Het gaat er juist om dat er bewustwording ontstaat rondom onze zelfpraat en negatieve gedachten.

Veel van onze zelfpraat is gebaseerd op negatieve fantasieën, conclusies en overtuigingen. Deze liggen veelal onbewust opgeslagen. Helaas kunnen we niets doen, maar dus ook niets veranderen wat buiten deze fantasieën, conclusies en/of overtuigingen valt. Het bewust worden hiervan is dan ook erg belangrijk. Want zonder bewustwording kunnen deze niet opgelost worden.

HET NEUROPLASTISCH NARRATIEF

Wat is de logica dan dat men door hulpverlening voortdurend wordt gevraagd om te praten over hun problemen? Dit is niet alleen bijzonder verstorend vanuit het perspectief van het zoeken naar hokjes en labels, maar ook nog eens dat iemand zelf aanleidingen/triggers niet eens verstandelijk kan beredeneren. 

Recent wordt er in het kader van trauma gesproken over het “Neuroplastisch Narratief” (Mevr. Haley Peckham). In het kader van trauma is dit in het kort een benadering die het leren aanpassen door onze hersenen beschrijft. Aanpassingen die er na trauma voor zorgen dat onze biologie bepaalde mogelijke toekomstige ervaringen gaat verwachten. Ervaringen, waar we al vanuit gaan dat we die naar alle waarschijnlijkheid gaan ervaren, gebaseerd op eerdere ervaringen. 

Nu is het zo dat deze ‘aanpassingsmechanismen’ van de hersenen geen onderscheid maken tussen positieve en negatieve ervaringen. Uiteindelijk, en zeker bij PTSV, wordt het een staat van overleven. Wanneer iets nog maar een beetje lijkt op dat ‘verschrikkelijke’ van toen, dan is het al voldoende om de situatie in het heden als verschrikkelijk te doen laten aanvoelen.

Wat er dan bij PTSV ontstaat, is dus vanuit het Neuroplastisch Narratief geen ziekte, maar een gezond brein wat zich leert aanpassen aan eerdere ervaringen. Je zou kunnen zeggen dat vanuit dit perspectief, emotioneel en psychologisch lijden uit eerdere ervaringen komt met een ‘prijs’. Een prijs die betaald moet worden in het latere leven. Allemaal gericht op mechanismen om ons aan te passen aan de invloeden van trauma en eerdere tegenspoed, met als uiteindelijke doel om te kunnen overleven. 

Vanuit dit gezichtspunt gaat het dan ook om holistisch te kijken naar de biologische basis van een persoon en zijn of haar leven tot dan toe. Zeker niet om iemand op basis van verschijnselen te gaan zien als ‘zieke onderdelen’, ontstaat door eerdere ervaringen. 

NEGATIEVE BIJWERKINGEN VAN PRATEN OVER

Van hieruit klinkt het haast ‘logisch’ dat wanneer iemand steeds praat over zijn of haar negatieve ervaringen en emoties, er juist negatieve neurale paden aangelegd en/of versterkt worden. Een aanpassingsvorm van de hersenen die juist niet gewenst is voor degene die wil herstellen van PTSV en trauma. 

Het is belangrijk om te beseffen dat praten over onze belastende PTSV en negatieve emoties niet de oplossing is om deze op deze manier op te lossen. Veel van de oorzaken liggen namelijk diep verborgen buiten ons bewustzijn, waarbij sommigen zelfs ontstaan zijn voordat we taal hadden. 

Je zou dit kunnen zien als een van de onaangename en negatieve bijwerkingingen van het 1-1 of in groepen steeds maar weer praten over iemands trauma's en/of de verschijnselen hiervan. Dit, terwijl iemand er juist helemaal niet over wil praten, maar zo graag wil herstellen en weer wil leven met een goede kwaliteit van leven.

PTSV (EN TRAUMA) IS NIET VERSTANDELIJK

PTSV is verder ook geen verstandelijke kwestie, maar het draait allemaal om gevoel. PTSV is automatisch, reflexmatig en vooral oncontroleerbaar. Het kan daarom dus ook niet rationeel worden bedacht, begrepen en/of worden opgelost. Dit maakt het ook zo bijzonder verwarrend voor hele verstandige en verstandelijk denkende mensen met PTSV – iemand kan goed nadenken, maar krijgt steeds meer verwarring waar men maar niet uit lijkt te kunnen komen.

Woorden bevatten energie en hebben hierdoor de mogelijkheid om bouwstenen van iemands werkelijkheid te worden. Daarom worden woorden in allerlei oude en nieuwere geschriften in verband gebracht met schepping en creatie – het vanuit hart gestuurde intentie laten ontstaan van door een persoon uitgesproken mogelijkheden.

Negatieve zelfpraat en negatieve gedachten hebben een diepgaande negatieve invloed op ons welzijn en onze prestaties. Het is van cruciaal belang dat we ons hiervan bewust worden – van onze zelfpraat en van onze negatieve overtuigingen. Niet om hier verder over na te gaan denken – nee, om deze aan te pakken en op te lossen en wat mij betreft door middel van het inzetten van het Logosynthese® model. 

HET LOGOSYNTHESE® MODEL

Het Logosynthese model gebruikt de energie van woorden en werkt op verschillende lagen van het bewustzijn. Door gebruik van de Logosynthese Basis Procedure en andere vanuit het model beschikbare aanvullende geavanceerde benaderingen wordt er op energetisch niveau gewerkt. Op deze manier komt de verstarde energie die vastzit weer in beweging. Hierdoor helpt het Logosynthese model trauma's te helen en een leven met een goede kwaliteit van leven te ondersteunen. 

Wanneer triggers hierdoor oplossen, ervaart iemand een aanhoudend gevoel van rust en helderheid met betrekking tot de specifieke kwestie, en de stressreactie door de trigger komt niet terug. 

Er is na het oplossen van de trigger een situatie ontstaan, waarbij de herinnering met negatieve belasting, nu een herinnering zonder belasting is geworden. De oude (neurale) verbindingen zijn niet meer effectief en vervangen, zodat iemand vanaf dat moment zonder emotie terug kan denken aan een traumatische situatie. 

CONCLUSIE

Gerichtheid op bewustwording bij het herstel van PTSV heeft veel positieve effecten. Het helpt allereerst om ons bewust te laten worden van ons taalgebruik en van onze zelfpraat. Het helpt ons verder om uit het alarmgebied van ons brein te komen en weer met het voorste, executieve deel van onze hersenen (PFC- Prefrontale Cortex) te kunnen functioneren. 

Voor mij in de praktijk is het vanaf het eerste moment in een holistisch PTSS en trauma hersteltraject, heel belangrijk voor iemand om zich bewust te worden wat de effecten van mensen, situaties, omgevingen en zelfs voorwerpen zijn. Deze bewustwording geeft woorden aan trigger situaties en stressreacties.

Zoals we hebben gezien heeft het voortdurend praten over stressreacties en verdere verschijnselen bij PTSV, als oplossing weinig zin. Het voedt een negatieve en verder beschadigende verhaallijn. Het zorgt niet voor de gevraagde opbouwende verandering. 

Tegelijkertijd moeten we erkennen dat praten over onze uitdagingen met anderen op een bepaald moment wel degelijk waardevol kan zijn. Laten we daarom steeds meer de kracht van woorden omarmen door de inzet van vooruitstrevende interventies zoals het Logosynthese model. Op deze manier kan praten zonder drang en dwang leiden tot steeds betere ondersteuning bij herstel van Posttraumatische Stressverschijnselen als gevolg van PTSS en trauma.

Herken je jezelf of een dierbare in het bovenstaande?

Neem de regie over je gezondheid en je leven terug, of geef het als informatie/cadeau aan een dierbare. Neem vrijblijvend contact op via het contactformulier op de PTSS Voorbij website.

Logosynthese® en vertalingen van deze term zijn geregistreerde handelsmerken van dr. Willem Lammers, en mogen niet worden gebruikt zonder zijn uitdrukkelijke voorafgaande toestemming. 

OVERIGE BRONNEN

Engelstalig artikel Mevr. Haley Peckham “Peckham H (2023) Introducing the Neuroplastic Narrative: a non-pathologizing biological foundation for trauma-informed and adverse childhood experience aware approaches. Front. Psychiatry 14:1103718. doi: 10.3389/fpsyt.2023.1103718” https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyt.2023.1103718/full

In deze studie wordt het Neuroplastisch Narratief beschreven – emotioneel en psychologisch lijden wordt hierin geconceptualiseerd als de kosten van het overleven en aanpassen aan de invloeden van trauma en tegenspoed. Het Neuroplastisch Narratief bevoorrecht de doorleefde ervaring en erkent dat onze ervaringen in onze biologie verankerd raken via geëvolueerde mechanismen die uiteindelijk dienen om te overleven ten dienste van de voortplanting. Neuroplasticiteit verwijst naar het vermogen van neurale systemen om zich aan te passen en te veranderen. Onze vele geëvolueerde Neuroplastische mechanismen, waaronder epigenetica, neurogenese, synaptische plasticiteit en wittestofplasticiteit, stellen ons in staat om te leren van eerdere ervaringen en ons daaraan aan te passen. Dit leren en aanpassen stelt ons op onze beurt in staat om beter te anticiperen en ons fysiologisch voor te bereiden op toekomstige ervaringen die (naar de natuur aanneemt) waarschijnlijk zullen plaatsvinden, gebaseerd op ervaringen uit het verleden. Neuroplastische mechanismen kunnen echter geen onderscheid maken tussen ervaringen; ze functioneren om ervaringen te verankeren, ongeacht de kwaliteit van die ervaring, en genereren vicieuze of deugddoende cycli van psycho-biologische anticipatie, om ons te helpen overleven of gedijen in toekomsten die lijken op ons bevoorrechte of traumatische verleden. De etiologie van het lijden dat voortkomt uit dit proces is geen pathologie (een gezond brein is een brein dat zich kan aanpassen aan ervaringen), maar is de evolutionaire kost van het overleven van traumatiserende omgevingen. Dit lijden verkeerd identificeren als een pathologie en reageren met diagnoses en medicatie is niet trauma-geïnformeerd en kan iatrogene schade veroorzaken, gedeeltelijk door het bestendigen van stigma en het verergeren van de schaamte die gepaard gaat met complex trauma en ACE's. Als alternatief introduceert deze studie het Neuroplastic Narrative dat gesitueerd is binnen een evolutionair raamwerk. Het Neuroplastisch Narratief is een aanvulling op zowel de levensgeschiedenis als de hechtingstheorie en biedt een niet-pathologiserende, biologische basis voor trauma-geïnformeerde en ongunstige ervaringen in de kindertijd (ACE's) bewuste benaderingen. Copyright © 2023 Peckham

Engelstalige video "Logosynthesis with dr. Willem Lammers, Keynote Address, World Energy Conference, October 15, 2022"

Het Logosynthese model is een veelomvattend systeem voor psychotherapie, coaching en persoonlijke ontwikkeling. Het combineert moderne concepten uit psychotherapie, en energiepsychologie met de eeuwenoude wijsheid van heling door middel van woorden. Logosynthese is gebaseerd op het concept van het leven als een energiestroom; het beschrijft hoe deze stroom kan worden geblokkeerd en hoe dergelijke blokkades kunnen worden opgelost. Het model zorgt voor een verrassend zachte verlichting van trauma, angst en andere vormen van emotioneel en fysiek leed. In deze keynote presenteert dr. Lammers de achtergrond, de principes en de methode van het Logosynthese model. Logosynthese is gemakkelijk te begrijpen voor getrainde professionals in het veld. Deze keynote-lezing leert de basis van de Logosynthese Basis Procedure voor gebruik bij zelf-coaching en begeleide verandering.