In plaats van over een Posttraumatische Stress Stoornis te spreken, refereer ik veel liever hieraan als Posttraumatische Stress Verschijnselen (PTSV), omdat een man of vrouw met PTSS niet 'gestoord' is, niet 'permanent kapot' is, maar wel tijdelijk verwond is en dringend empathische, deskundige en in PTSS en Trauma gespecialiseerde ondersteuning vereist.

Gezien de maatschappelijke bekendheid van PTSS is gebruik van de afkorting haast niet te voorkomen, maar nogmaals weet dat vanuit mijn professioneel perspectief ik de laatste "S", de "S" van stoornis graag vervang met de "V" van verschijnselen.

We hebben nog steeds te maken met een diagnose, een 'label cultuur' een cultuur die ook bij deze mannen of vrouwen op zoek is naar wat er 'mis' is met hen en helaas niet naar wat er met hen gebeurd is.  Er wordt volgens 'het boekje' (DSM-V - het 'diagnose boekje') gewerkt en tot vier weken na een aanranding is er volgens 'het boekje' geen sprake van PTSS.

Labels leiden helaas niet tot herstel - de socio-demografische energie die hierin opgesloten ligt blokkeert het zelfs. Kijk maar eens wat er ontstaat wanneer mensen te horen krijgen dat men "PTSS" heeft - of erger nog, wanneer men van 'complexe PTSS' spreekt. Allerlei negatieve gedachten gaan het gedrag van mensen bepalen - gedachten die daarna van invloed blijven, want zo zitten mensen nu eenmaal in elkaar.

Tot vier weken na de aanranding/verkrachting behoren de verschijnselen tot het label "Acute Stressstoornis". Men gaat er normaalgesproken vanuit dat een Acute Stressstoornis dan ook vanzelf over gaat.

Echter een aanranding/verkrachting is lichamelijk grensoverschrijdend gedrag van de ergste soort - het is voor een man of vrouw de ergste en meest bedreigende vorm van lichamelijke mishandeling.

Hoe slechter de verhouding tussen de op dat moment positieve hulpbronnen en de negatieve/ ’giftige’ aspecten van de aanranding/verkrachting – hoe groter de energieverstoring en hoe ernstiger de situatie voor de man of vrouw en daarmee ook de kans op het ontstaan van PTSS.

Onbewust aanwezige hoogsensitiviteit (HSP) leidt verder nog eens tot ‘extra’ belasting en (ernstige) prestatieproblemen - en hierdoor tot een nog grotere kans op het ontstaan van Trauma (en PTSS).

Deze ‘bestaande’ relatie betekent niet dat er desondanks helaas veel te weinig aandacht wordt besteed aan hoog-sensitiviteit in de context van Trauma en PTSS-hulpverlening na aanranding/verkrachting.

De hulpeloosheid, de reddeloosheid, de radeloosheid en later het zelfverwijt, de reacties van de omgeving, het er soms niet eens over kunnen/durven praten, de continue opdringende gedachten, flashbacks, de verwarring en de stortvloed aan negatieve emoties die plots ontstaan leiden tot persoonlijke instabiliteit en verlies van zichzelf.

We weten dat trauma en tijd en daardoor Posttraumatische Stress Verschijnselen en tijd niet goed samen gaan. Tijd verergert de situatie, niet omdat het trauma voortduurt, maar omdat de triggers/aanleidingen van de stressreacties voortduren.

De 'vervreemding' van zichzelf die hieruit ontstaat, de verwarring, de onrust en het niet uit kunnen leggen aan de omgeving van wat er nu eigenlijk aan de hand is, de complexiteit die ontstaat in de omgang met anderen en vooral de vermijding van een heleboel voorheen 'normale' situaties - leidt tot een ware crisis.

Er zijn allerlei benaderingen die gebruikt worden, waarvan helaas de meesten ofwel uitgaan van een verstandelijke (cognitieve) ofwel van een geforceerde benadering - vaak samen met een of andere vorm van blootstelling. Beiden leiden zo zie ik vaak in de praktijk op zijn best tot tijdelijke vermindering van verschijnselen, maar niet tot het oplossen van PTSS.

Niets aan PTSS is verstandelijk en onveiligheid speelt juist een bijzonder grote rol tijdens de schokkende gebeurtenis, maar ook zeker erna. Het geforceerd proberen oplossen van deze situatie leidt vanzelfsprekend tot nog meer onveiligheid en dus tot een verdere verwijdering van herstel.

Posttraumatische Stress zorg na trauma is en blijft acute zorg - hoe lang geleden het trauma ook ontstaan is. Dit komt omdat voor het 'psychobiologische systeem' van de man of vrouw het niet uitmaakt hoe lang het trauma geleden is - het wordt nog net zo echt en puur beleeft als toen het 'in het moment' gebeurde.

Dat er uit ditzelfde onderzoek gesteld wordt dat het met veel vrouwen 'beter gaat' na drie maanden is in mijn optiek minder relevant. Dit zou kunnen leiden tot het onderschatten van herstel van dit ernstige trauma.

Wel heel relevant is dat er wordt gemeld dat na een jaar vier van de tien vrouwen gediagnostiseerde PTSS hebben. Dit is een zeer kwalijk cijfer - omdat in dat er in dit jaar voor deze vrouwen kostbare tijd verloren is gegaan en er voor hen een onnodige, steeds erger wordende nare en ongewenste situatie is ontstaan. Men is niet alleen het slachtoffer van een misdrijf, maar men is daarnaast ook nog eens slachtoffer van een onnodig langdurige crisis.

Aanranding/verkrachting zou vanzelfsprekend allereerst niet eens moeten voorkomen, maar wanneer het toch gebeurd is, dan is er dringende in PTSS en trauma gespecialiseerde ondersteuning nodig!

Het zou gezien dit alles dan ook niet mogelijk moeten zijn dat mannen of vrouwen na verkrachting op (lange) wachtlijsten komen voordat men überhaupt een 'intake' krijgt - waarna men vaak ook nog eens van het spreekwoordelijke 'kastje naar de muur' gestuurd wordt.

Een verdubbeling van de kans op PTSS zou speciale zorg verdienen - men is tenslotte slachtoffer van een lichamelijk misdrijf en bijzondere zorg is dus wel het minste wat men zou kunnen verwachten.

Ondersteuning die werkt vanuit het perspectief van het oplossen van de triggers/aanleidingen van de stressreacties en daarmee van het trauma en van de PTSV. Op deze manier kan men zo snel als mogelijk weer een leven met goede kwaliteit van leven gaan leiden. - zelfs na een aanranding/verkrachting!

Dat vele van deze mannen of vrouwen overleven na aanranding/ verkrachting mag duidelijk zijn want PTSS is niet opgelost totdat de triggers/aanleidingen van de stressreacties opgelost zijn.

Ik hoop dan ook dat de 'muur' die rondom de 'andere effectieve vormen' van benadering staat voor deze mannen of vrouwen, snel afgebroken zal worden, zodat ook zij hun kwaliteit van leven zo snel als mogelijk terugkrijgen!